dışı

Böcekler, insanlığın tarımından ticaretine, tıbbından mitlerine kadar hemen her alanı şekillendirdi. Kimi zaman bal ve ipekle uygarlıkları beslediler, kimi zaman çekirge akınlarıyla tarımı sarstılar; ...

Dünya'nın akciğerleri olarak bilinen Amazon yağmur ormanları, 5.5 milyon kilometrekarelik devasa alanıyla gezegenimizin en büyüleyici ve karmaşık ekosistemini oluşturur. Dokuz Güney Amerika ülkesine y...

Hayvanlarda “ayna benlik testi” (MSR) hangi türlerin kendini tanıyabildiğini ölçmeye çalışır. Şempanzeden fil’e, saksağandan yunusa kadar bazı türler testi geçerken; köpek ve kediler gibi türlerde son...

Kedilerin “havada kıvrılıp” ayakları üzerine inişi sihir değil, fizikle sinirbilimin zarif bir ortak gösterisi: vestibüler sistemin hassas yön algısı, omurganın olağanüstü esnekliği, omuz kuşağının se...

Kedinin bıyıkları, evrimsel olarak keskinleştirilmiş bir “temas‑navigasyon” sistemi: karanlıkta yol buldurur, avın son hamlesini doğrultur, gözleri korur ve duygu hâlini yüzüne yansıtır. Onları kesmey...

Yumuşacık tüyleri, zıplayan enerjileri ve hassas yapılarıyla Çinçillalar (Chinchilla lanigera), doğru bakım sağlandığında uzun ve sağlıklı yaşayabilen (10–15 yıl) harika evcil dostlardır. Ancak sindir...

Bir arının mor bir çiçeğin üzerinde neden özellikle belli noktalara indiğini, sineğin neden elinizi “siz fark etmeden önce” fark ettiğini ya da geceleri ışığa doğru giden güvelerin hangi ipuçlarını ku...

“Mama seçimi” göründüğünden çok daha fazlasıdır: tür biyolojisi, besin güvenliği, üretici şeffaflığı ve evcil dostunuzun sağlık geçmişi bu kararın kalbinde yer alır. Bu yazıda, köpek ve kedi özelinde ...

Kertenkele sahiplenmek, benzersiz ve ödüllendirici bir deneyimdir. Bu büyüleyici canlılar, sessiz arkadaşlığı, ilginç davranışları ve nispeten düşük bakım gereksinimleriyle modern yaşama uyum sağlayab...

Baykuşların gece üstünlüğü, tüpsü ve büyük göz optiğiyle yüksek rod yoğunluğunun birleşmesine, geniş binoküler alan ve “head‑bobbing” ile hassas derinlik kestirimine ve tüy mimarisi sayesinde sessiz u...

Kargalar ve kuzgunlar, yüksek nöron yoğunluğu ve NCL gibi yürütücü merkezler sayesinde primatlarla yarışan bilişsel performans sergiler. Alet yapımı‑kullanımı, nedensel akıl yürütme, geleceğe yöne...

Karbonifer sonunda amniyotlar Synapsida ve Sauropsida olarak ayrıldı; sürüngen hattı kuşları da içerir ve kaplumbağalar genomik verilere göre archosaur hattına kardeştir (Archelosauria). Kaplumbağa k...

Kısa cevap: Bazı hayvanlarda “kıskançlık‑benzeri” ve “mahcubiyet/utanma‑benzeri” davranışlar gözlenir, fakat bunların insanlardaki öz‑bilinçli duygularla birebir aynı olduğunu söylemek için yeterli ka...

Kedilerin kulakları, adeta küçük yönlendirilebilir antenler gibidir: ses alanını tarar, yüksek frekanslı ipuçlarını yakalar ve beyne mekânsal olarak “nerede?” bilgisini taşır. Bu hareketlilik; avcı ya...

Müzik sadece insanlara özgü bir sanat formu mu yoksa hayvan aleminde de karşılığı var mı? Bu soru uzun yıllardır bilim dünyasını meşgul eden konulardan biri. Yapılan araştırmalar gösteriyor ki müziğin...

Kuş tüyü renkleri iki ana mekanizmayla oluşur: 1-Pigmentlerin belirli dalga boylarını seçici soğurması 2-Tüylerdeki nano‑ölçekli yapılarla ışığın fiziksel olarak saçılması ve girişim yapması. P...

Kedi kum kabı tercihlerini etkileyen başlıca faktörler: kutu boyutu, kum türü ve kutunun kapalı‑açık olmasıdır. Araştırmalar, kedilerin büyük boy kutuları ve topaklanan kil kumu tercih ettiğini; kapal...

Tavşanlar, zarif ve dost canlısı yapılarıyla pek çok evde sevilen evcil hayvanlar arasında yer alır. Ancak, tavşan sahiplenme kararı alırken, onların ihtiyaçlarını, yaşam alanı düzenlemelerini ve ...

Ayrılık kaygısı, köpeğin bağlandığı kişiden ayrıldığında yoğun stres yaşamasıyla karakterizedir; genellikle yalnız kalma sırasında veya hemen sonrasında belirginleşen vokalizasyon, yıkıcı davranış...

Deniz, insanın hem hayranlık duyduğu hem de çekindiği en eski ufuklardan biri. Kıyı topluluklarının ritmini belirleyen göçler, fırtınaların öğrettiği ihtiyat, balinaların gölgesinde büyüyen merak,...